een gouden pedagoog, Janusz Korczak.

"Respect, vertrouwen en vergeving zijn de drie woorden die centraal staan in de opvoedingstheorieën van Korczak. Je moet vertrouwen hebben in de natuurlijke goedheid en oprechtheid van kinderen, maar het kind niet te zwaar belasten en begrip hebben voor het tempo waarin het kind zich ontwikkelt. Kinderen moet je accepteren zoals ze zijn. Het kind moet niet worden opgevoed naar de toekomst, maar leeft in het hier en nu en daarin moet het gelukkig zijn. Als het kind een fout maakt, moet je deze vergeven. Boosdoeners hebben liefde en aandacht nodig, geen straf. Opvoeders moeten zich opstellen als raadgevers en troosters.Korczak is ook van mening dat kinderen niet in volledige vrijheid kunnen opgroeien. Kinderen moeten beschermd worden tegen voor hen nog onbekende gevaren, maar opvoeders mogen hierbij niet de individuele eigenschappen van het kind belemmeren. Een kind mag niet tegen alles in bescherming worden genomen, omdat het ook moet kunnen leren van de gevaren en fouten. Hierdoor wordt het weerbaarder en zelfstandiger.
"

Een goede opvoeder leert zelf ook,
Doorlopend.
Janusz K spreekt door zijn eigen groei:
"Jij, opvoeder, je zou blij moeten zijn. Je hebt al je vooroordelen en sentimentele opvattingen over het kind laten vallen. Je weet al dat je niets weet. Het is niet zoals je dacht, dus is het anders. Zonder dat je het merkt, zoek je al naar je eigen weg. Raak je verdwaald? Bedenk dan dat het geen schande is om te verdwalen in het reusachtige woud van het leven. Zelfs als je je vergist, kijk dan nieuwsgierig om je heen en je zult een mozaïek van de mooiste beelden ontwaren. Je lijdt? In pijn wordt de waarheid geboren."

"Korczak ging begrijpen dat kinderen een macht vormen die je kunt bewegen mee te werken, maar die zich ook tegen je kan keren als je haar geringschat."

"...De opvoeder kan en mag zich dan ook
Niet als 'de wijste' van de groep beschouwen en hij mag zeker niet de kinderen zomaar zijn wil opleggen." (zonder evenwel de ervaringskennis van volwassenen te onderschatten) en:
"Wat kinderen denken en voelen, dat weten zij beter dan wij".
2 soorten opvoeders vielen daardoor voor Janusz K. af: de ambitieuze (de zelfbenoemde 'leiders', vroeg of laat spugen de kinderen die uit) en de "grappenmakers" (die demoraliserend werken).

Over "Moski, Josk i Srule" (1910) en "Józk, Jaski i Franki " (1911),
2 boeken van Janusz Korczak :
"De verhalen getuigen van een grote kennis van de kinderwereld en even grote liefde voor het kind, leest men in andere recensies. Het eerste werk werd door een recensent zelfs al als de hoeksteen van Korczaks benadering van het kind waargenomen: "wat een talent! ... Janusz Korczak schreef niet ov er kinderen, hij werd zelf werd een kind. Hij kruipt in de ziel van kinderen, denkt met hun geest, voelt met hun hart, kijkt met hun ogen. Alleen is het verschil dat geen kind ter wereld in staat is zich zo uit te drukken over wat er zich in zijn ziel afspeelt. Een prachtig, subtiel en empathisch werk."

Beide boeken werden aanbevolen aan ouders en opvoeders die open staan voor kinderen en de kracht van de opvoeding willen leren kennen."

Ik voeg eraan toe: "die open willen worden voor.." want de beleving die Janusz uit, resoneert altijd wel ergens en dat maakt de rest van jezelf, dat wat wil kennen, gelukkig zijn, ook open.

Korczak zegt ook ergens typisch:
" Elk kind speelt bijvoorbeeld anders. Ik wil graag weten waarom. Ik weet dat het zoeken naar het antwoord me vele jaren van mijn leven zal bezighouden (...) En misschien vind ik wel geen antwoord. Maar hoe meer je observeert, hoe dichter je bij de waarheid komt."

Wie meer wil weten:

http://www.korczak.nl/

En een chronologische foto-serie:

http://fcit.usf.edu/Holocaust/KORCZAK/photos/chronolo/default.htm

Janusz Korczak werd, met 200 kinderen zl, door de vijand van het respect
In de 2e Wereldoorlog vermoord in een concentratiekamp.