Luisteren

Janusz Korczak zegt na 40 jaar ervaring met 'stoute' kinderen (was het stout of verdient het een berisping, zeg dan liever 'Je was onbezonnen, men zou kunnen denken dat je niet deugt, maar ik weet dat je het zo niet bedoeld hebt'):
"Men moet de ongehoorzaamheid van een kind niet té serieus nemen. Men moet slechts vragen waarom het niet gehoorzaamt."
Ik vind dat dat klopt, omdat een normaal mens een levend en levendig vraag-antwoord-gebeuren is (dat zich een passende plek in de omgeving wil vinden). Met of zonder geluid. Sprekend of stilzwijgend (met het zichtbare woord van een blik of beweging). Een mens dat graag bevestiging wil in de eigen verantwoording mogen kennen, hebben, ontwikkelen.
Niet geforceerd, maar op eigen tijd.
Laat een kind kind zijn in zijn tijd. De opvoeder is vaker degeen die "volwassen" moet worden maar het niet wil, dan het kind.